جوایز جهانی رضایت دانشجویی (Global Student Satisfaction Awards) به سنجش و ارزیابی تجربه دانشجویان در دانشگاه‌ها می‌پردازد و بهترین دانشگاه‌های جهان که بالاترین میزان رضایت دانشجویی را کسب کرده‌اند را معرفی میکند این جایزه دارای مزایایی زیادی است که می‌تواند به دانشجویان آینده در انتخاب دانشگاه مطلوب کمک نماید. از سویی دیگر به دانشگاه‌ها فرصتی می‌دهد تا خود را در معرض دیده شدن قرار دهند و در مورد برنامه‌های درسی خود بازخورد دریافت کنند.
اندازه‌گیری و درک رضایت دانشجویان نقش مهمی در بهبود ارائه خدمات دانشگاه و ایجاد تجربه‌آموزشی بهتر برای دانشجو ایفا میکند. این سنجش به دانشگاه‌ها کمک میکند تا بفهمند که در کدام حوزه‌ها فراتر از انتظارات هستند و مزیت دارند و همچنین در کدام حوزه‌ها عقب‌مانده‌اند و نیاز به بهبود دارند. “جایزه رضایت دانشجو” عملکرد دانشگاه را بر اساس تجربه زندگی و تحصیلی دانشجو ارزیابی میکند، در حالیکه دیگر شاخصها و معیارهای ارزیابی دانشگاه‌ها موضوعاتی همچون میزان انتشارات، وجهه و یا خدمات دانشگاهی را می‌سنجند و به‌ندرت بر تجربه زیسته دانشجو در دانشگاه توجه دارند. “رضایت کلی دانشجو” شاخص مهم‌تری برای سنجش توانایی یک دانشگاه در خدمت رسانی به بدنه دانشجویی است.
نتایج گزارش رضایتمندی جهانی دانشجویی سال 2021 بر اساس مناطق مختلف در جهان ارائه‌شده است و نشان می‌دهد که در هر قاره و منطقه وضعیت دانشگاه‌ها چگونه است. این گزارش نتایج یک پیمایش جهانی است که شامل ارزیابی رضایت بیش از 108 هزار دانشجویان ملی و بین‌المللی از 200 ملیت مختلف است و مؤسسات آموزشی در 121 کشور مختلف را مطالعه و بررسی میکند. در شکل زیر میزان سن پاسخ‌دهندگان نشان داده‌شده است.
در سال 2021 میانگین کلی رضایت دانشجویان، 4.06 اعلام گردید درصورتی‌که بالاترین عدد 5 است و بیشترین میزان رضایت از سوی دانشجویان کارشناسی ارشد گزارش شده است.
گزارش مذکور ابعاد هفتگانه‌ای را موردسنجش قرار می‌دهد که در ادامه معرفی می‌شوند.
ابعاد رضایتمندی دانشجویان:
- تعاملات اداری
- اطلاعات بهروز: اطلاعات بهروز در وب‌سایت دانشگاه؛
- سرعت پاسخگویی: پاسخگویی سریع و بهموقع به درخواست‌های دانشجویان؛
- مدیریت انتظارات: آگاهی‌رسانی با جزئیات و رفع ابهام‌های دانشجویان
- ساده‌سازی فرایند: برخط کردن کارها، قابل‌فهم کردن برگه‌ها و متمرکز کردن پاسخگویی
- شفافیت: بیان جزئیات فرایندها
- تعاملات دانشجو و استاد
- ارائه حمایت فردی: ارتباط فردی و شخصی با دانشجو،
- در دسترس و مفید بودن: در دسترس بودن منابع درسی، اساتید و مشاوران دانشگاه برای دانشجو،
- همدل بودن: آگاهی در مورد علائق و گذشته دانشجویان،
- مشوق و انگیزه‌بخش: حمایت از تلاش و پیشرفت دانشجو و دادن احساس ارزشمند بودن به او،
- قابل‌اعتماد بودن: بیان تجربیات از زندگی شخصی برای نزدیکی به دانشجو؛
- تجربه کلاس مجازی
- آموزش مربیان: مهارت‌های تدریس در فضای مجازی
- پیگیری مستمر: پیگیری و ارزیابی مستمر یادگیری و مشارکت دانشجو در کلاس مجازی
- مشارکت فعال و شاداب: استفاده از عناصر افزایش‌دهنده تعامل در کلاس مجازی، مباحثه، تمرین گروهی و…
- تعداد استراحت بیشتر: افزایش تعداد استراحت در بین کلاس جهت افزایش تمرکز
- مدیریت بحران کرونا
- ارتباطات فعال: آگاهی‌رسانی شفاف به دانشجو نسبت به آنچه از او انتظار می‌رود تا در زمان بحران انجام دهد
- همدلی: همدلی با دانشجویانی که خانواده آن‌ها یا خود آن‌ها دچار چالش ناشی از بیماری شده‌اند
- یادآوری چگونگی مراجعات دانشجویان: بیان شرایط مراجعه به اساتید و دیگر منابع و مراکز
- تشویق به روالمندکردن امور: آموزش چگونگی عادت به شرایط متغیر و جدید
- فراهم کردن حمایت بیشتر: حمایت مالی و شرایط روحی از دانشجویان در بحران کرونا
- تنوع دانشجویی
- عمل به توصیه‌ها: تنوع و تکثر باید در فرایندهای جذب، ارتقا، خدمات دانشجویی و… مشاهده شود
- داشتن برنامه برای مسائل: برنامه‌ریزی برای کاهش معایبی همچون بدفهمی در کلاس و خستگی روحی ناشی از تفاوت‌های دانشجویان
- ایجاد قوانین پایه: ایجاد شرایط مشارکت و احترام بیشتر به‌وسیله راهنماها و دستورالعمل‌های مشخص
- تشویق به مشارکت همه دانشجویان: حمایت از دانشجویان که فرهنگ خود به دیگران را معرفی کنند
- ترویج برنامه درسی متفاوت: تنوع در تدریس، محتوا و شیوه تدریس
- کیفیت زندگی دانشجویی:
- توجه به بازخوردها: برنامه داشتن برای دریافت نظرات دانشجویان
- فرصت‌های بیرون از پردیس: فعالیت در امور اجرایی پردیس، مشارکت در فعالیت‌های فوق‌برنامه و انجمن‌ها
- رصد کردن فعالیت دانشجو: بررسی وضع موجود در مورد شرایط دانشجویان و میزان رضایت آن‌ها
- همسو کردن ارزش‌های دانشجویان: اجازه به دانشجویان جهت بیان ارزش‌ها و باورها
- ارائه خدمات: ارائه خدمات فراتر از یادگیری همچون مشاوره تحصیلی و زندگی، شبکه‌سازی، مشاوره شغلی
- پیشرفت شغلی
- مشارکت با کارفرمایان: دعوت از کارفرمایان برجسته به دانشگاه برای معرفی شرایط شغلی
- تفکر خارج از چارچوب: ارائه مشاوره اختصاصی و فراتر از مشاوره‌های معمول و تکراری
- سازمان‌دهی کارگاه‌ها: ایجاد شرایطی برای یادگیری توانمندی‌هایی مثل طراحی کارنامک، توسعه وجهه شخصی، مصاحبه، شبکه‌سازی و یافتن شغل
- مشارکت با دانش‌آموختگان: ایجاد شبکه فعالی از دانش‌آموختگان
- الهام بخشی به دانشجویان: دعوت از افراد موفق در رشته تحصیلی مربوطه برای الهام بخشی به دانشجویان
با ارزیابی هر یک از این مؤلفه‌ها مشخص گردید که دانشگاه‌ها باید در سه حوزه زیر فعالیت بیشتر و مؤثری را انجام دهند:
- بهبود تجربه کلاس درس مجازی؛
- حمایت از پیشرفت شغلی دانشجویان؛
- برقراری ارتباط مؤثر با دانشجویان در طول بحران‌هایی مانند کووید-19.
گزارش به کشور ایران نیز پرداخته و آن را ارزیابی نموده است. در شکل زیر در قسمت (کشورهای دیگر) نام ایران قابل‌مشاهده است. همان‌طور که دیده می‌شود ایران در وضعیت مطلوبی ازنظر دانشجویان قرار ندارد.
