صاحب سند: مدیریت همکاری های آموزشی و آزمون
مرجع تصویب کننده: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
مخاطب: داوطلب/مدیرگروه/معاون آموزشی/ هیات علمی
زمان تصویب – زمان ابلاغ: 1394/6/24 – 1394/7/20
بازه اثرگذاری: 1394/7/1 و پس از آن
مقدمه:
به منظور کسب جایگاه واقعی نظام آموزشی عالی در سطح بین‌الملل، ارتقاء سطح علمی دانشگاه ها، گسترش نقش موثر در دیپلماسی علمی و فناوری و به استناد بند ط ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی و در راستای ردیف 14 بند (ب) ماده (2) قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و فصل چهارم راهبرد کلان 9 نقشه جامع علمی کشور و با عنایت به جایگاه علمی دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران در منطقه و علاقمندی اتباع کشورهای مختلف بویژه کشورهای مسلمان و همسایه برای تحصیل در جمهوری اسلامی ایران، آیین‌نامه پذیرش دانشجویان غیرایرانی غیر بورسیه (دانشجوی غیرایرانی شهریه‌پرداز) در دانشگاه ها و موسسات آموزشی و پژوهشی کشور تدوین و به شرح زیر ابلاغ می‌گردد.
ماده 1- تعاریف
واژه‌های استفاده شده جهت اختصار به شرح ذیل می‌باشد:
1-1- وزارت: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
1-2- سازمان: سازمان امور دانشجویان کشور
1-3- موسسه: دانشگاه، موسسه آموزش عالی، پژوهشی و فناوری دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم یا شورای عالی انقلاب فرهنگی
1-4- مرکز: مرکز همکاریهای علمی بین‌المللی
1-5- شورا: شورای برنامه‌ریزی و نظارت پذیرش متقاضیان غیرایرانی – غیربورسیه
1-6- کمیته اجرایی: کمیته پذیرش متقاضیان غیرایرانی – غیربورسیه
1-7- غیر ایرانی – غیربورسیه: پذیرش بصورت پرداخت شهریه تحصیلی براساس مصوبات هیات امناء دانشگاهها و مراکز علمی
ماده 2- اهداف
اهداف پذیرش دانشجویان غیر ایرانی – غیربورسیه عبارتند از:
2-1- توسعه دیپلماسی علمی از طریق پذیرش متقاضیان و داوطلبان تحصیل در جمهوری اسلامی ایران از کشورهای دیگر
2-2- تقویت جایگاه علمی و فناوری جمهوری اسلامی ایران در منطقه و جهان
2-3- ارتقای سطح تعاملات بین‌المللی دانشگاههای کشور
2-4- شناساندن ظرفیت‌های علمی، آموزشی و فناوری جمهوری اسلامی ایران
ماده 3- روش پذیرش
موسسه می‌تواند در چارچوب این آیین‌نامه به هریک از روشهای ذیل اقدام به جذب و ثبت نام دانشجوی غیر ایرانی – غیربورسیه اقدام نماید.
3-1- به موجب درخواست مستقیم متقاضی
3-2- در چارچوب برنامه مشترک دانشگاه با دانشگاههای سایر کشورها
3-3- در چارچوب ایجاد شعب مشترک دانشگاهی در داخل و خارج از کشور
3-4- براساس همکاریهای بین‌المللی و تفاهم‌نامه‌های فی مابین جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورها
3-5- از طریق سامانه جامع دانشجویان کشور در وب جهانی
3-6- از طریق معرفی سازمان امور دانشجویان
ماده 4- شورای برنامه‌ریزی و نظارت
به منظور برنامه‌ریزی، سیاستگذاری کلان، بسترسازی و حمایت از برنامه‌های جذب، اعتبارسنجی و تضمین کیفیت دانشجویان غیرایرانی غیربورسیه، شورای برنامه‌ریزی و نظارت با ترکیب زیر تشکیل می‌شود.
الف- معاون وزیر و رئیس سازمان امور دانشجویان (رئیس و عضو حقوقی)
ب- قائم مقام وزیر در امور بین‌الملل و رئیس مرکز (دبیر و عضو حقوقی)
ج- معاون آموزشی وزارت (عضو حقوقی)
د- معاون امور بیگانگان وزارت اطلاعات (عضو حقوقی)
ه- معاون کنسولی وزارت امور خارجه (عضو حقوقی)
ی- نماینده وزیر کشور
ز- 3 نفر از روسای دانشگاه کشور به انتخاب وزیر
تبصره 1: دبیرخانه شورای برنامه ریزی و نظارت در مرکز همکاریهای علمی بین‌المللی تشکیل می‌گردد.
تبصره 2: اعضای بند (ز) شورا با حکم وزیر علوم، تحقیقات و فناوری منصوب می‌گردند.
ماده 5- کمیته اجرایی
به منظور بررسی شرایط دانشگاهها، تهیه آمارهای مربوط، تهیه گزارش و نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلان؛ فراگیری زبان فارسی، امور کنسولی و موارد ارجاعی شورای برنامه‌ریزی و نظارت، کمیته اجرایی با حضور افراد زیر تشکیل می‌گردد.
الف- معاون دانشجویان داخل سازمان (رئیس کمیته)
ب- مدیر کل امور دانشجویان غیرایرانی سازمان (دبیر کمیته)
ج- یکی از معاونین مرکز به انتخاب رئیس مرکز
د- نماینده معاونت آموزشی وزارت
ه- مدیرکل امور خارجیان مقیم ایران وزارت امورخارجه
ی- مدیر کل امور بیگانگان وزارت اطلاعات
و- 3 نفر از مدیران آموزشی دانشگاهها به پیشنهاد رئیس سازمان و با تایید شورای برنامه‌ریزی و نظارت
تبصره 1؛ کمیته اجرایی می‌تواند برای بهبود و تسریع امور، کمیته‌های تخصصی ایجاد نماید.
تبصره12؛ دبیرخانه کمیته اجرایی در سازمان تشکیل می‌گردد و مصوبات کمیته‌های اجرایی و تخصصی توسط رئیس کمیته اجرایی ابلاغ می‌شود.
ماده 6- موسسات پذیرنده دانشجو و شرایط آن‌ها
موسسات می‌توانند به یکی از طرق مذکور در ماده 3 و بصورت مستقیم و در چارچوب این آیین‌نامه دانشجوی غیرایرانی جذب کرده و یا در چارچوب اقدام مشترک دانشگاهی عمل نماید.
گروه یک- موسسانی که می‌توانند بدون نیاز به تصویب کمیته اجرایی به یکی از طرق مذکور در ماده 3 دانشجوی غیرایرانی – غیربورسیه جذب نمایند؛
دانشگاههای تهران، صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، تربیت مدرس، شهید بهشتی، الزهراء، خوارزمی، خواجه نصیرالدین طوسی، علم و صنعت، بین‌المللی امام خمینی (ره)، علامه طباطبایی، هنر تهران و دانشگاههای مادر استانها
گروه دو- سایر دانشگاهها و مراکز آموزش عالی از جمله موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی غیردولتی، پیام نور، آزاد اسلامی، علمی کاربردی، فنی – حرفه‌ای و… برای پذیرش مستقیم دانشجوی غیر ایرانی می‌باید براساس مجوز کمیته اجرایی اقدام نمایند.
ماده 7- ترتیبات پذیرش دانشجوی غیرایرانی – غیربورسیه
7-1- تهیه پیوست فرهنگی دانشجویان غیرایرانی – غیربورسیه دانشگاه با توجه به شرایط محیطی و استانی، ملیت دانشجویان و امکانات موجود در سطح استان و در چارچوب سیاست‌ها و مصوبات ابلاغیه شماره 4283/دش مورخ 86/6/27 شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر ساماندهی فعالیت‌های فرهنگی – اجتماعی و فوق برنامه دانشجویان غیرایرانی
7-2- عدم پذیرش دانشجویان غیرایرانی – غیربورسیه در رشته‌های خاص و غیرمجاز اعلام شده از سوی مراجع ذیصلاح
7-3- داشتن سامانه الکترونیکی پذیرش به زبانهای فارسی، و یکی از زبانهای انگلیسی، عربی یا سایر زبانهای بین‌المللی
7-4- وجود امکانات خوابگاهی، رفاهی، تجهیزات و دارا بودن دفتر سرپرستی دانشجویان غیرایرانی با پرسنل مجرب
7-5- اولویت داشتن پذیرش دانشجویان جهت دوره‌های تحصیلات تکمیلی و بر مبنای عقد تفاهم‌نامه فی مابین دانشگاهی
تبصره 1- موسسه‌های نام برده شده، در رشته‌هایی که دارای مجوز می‌باشد می‌تواند راسا دانشجوی غیر ایرانی – غیربورسیه از طریق عقد تفاهم‌نامه مابین دانشگاهی، ایجاد شعب در کشورهای دیگر و یا بصورت مستقل، پذیرش نماید. پذیرش دانشجویان غیرایرانی – غیر بورسیه مازاد بر ظرفیت اعلانی دانشگاهها درنظر گرفته می‌شود.
تبصره 2؛ صدور مدرک دانش‌آموختگی می‌تواند به دو زبان فارسی و انگلیسی توسط موسسه و یا در صورت عقد تفاهم‌نامه مابین دانشگاهی بصورت مشترک با موسسات دیگر صادر گردد.
ماده 8- شرایط دانشجویان:
8-1- شرایط عمومی:
8-1-1- تایید سازمان امور دانشجویان مبنی بر نداشتن منع قانونی برای تحصیل در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور طبق مقررات و قوانین جاری
8-1-2- تایید صلاحیت عمومی متقاضی توسط مراجع ذیصلاح
8-1-3- نداشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران و داشتن گذرنامه معتبر خارجی
تبصره: موارد فوق باید توسط مراجع ذیصلاح احراز و تایید گردد موسسات می‌توانند بصورت مستقیم یا از طریق سازمان نظر مراجع ذیصلاح را کسب نمایند.
8-2- شرایط اختصاصی پذیرش
8-2-1- بررسی صلاحیت علمی متقاضی غیرایرانی به عهده موسسه پذیرنده می‌باشد.
8-2-2- مدارک تحصیلی و ریز نمرات صادره از دانشگاههای کشور متبوع متقاضی باید مورد تایید سفارت یا نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در کشور متبوع متقاضی قرار گرفته و به همراه ترجمه فارسی و انگلیسی آن ارائه گردد.
8-2-3- متقاضیان غیرایرانی جهت اخذ پذیرش در هر مقطع تحصیلی که دوره تحصیلی قبلی خود را در موسسات آموزش عالی ایران گذرانده‌اند ملزم می‌باشند که مدارک دانش‌آموختگی مقاطع تحصیلی قبلی را به دانشگاه ارائه دهند.
دانشگاه محل اخذ پذیرش تا زمان ارائه گذرنامه تحصیلی و روادید تحصیلی مجاز به ثبت‌نام قطعی نمی‌باشد.
ماده 9- امور آموزشی، پژوهشی، دانشجویی و انضباطی دانشجویان خارجی همانند سایر دانشجویان ایرانی تابع قوانین و مقررات جاری بوده و در شرایط خاص، کمیته اجرایی تصمیم‌گیری خواهد نمود.
ماده 10- هرگاه مشخص شود که داوطلب از ابتدا فاقد یکی از شرایط عمومی و اختصاصی مندرج در این آیین‌نامه بوده است مراتب جهت اتخاذ تصمیم مقتضی به سازمان منعکس می‌شود.
ماده 11- سایر مقررات
1- در ازای جذب تعداد مشخصی از دانشجویان غیرایرانی – غیربورسیه توسط موسسه، سازمان می‌تواند در همان مقطع در صورت تامین مالی حداقل تا 20 درصد افراد جذب شده به طریق فوق بورس تحصیلی برای دانشجویان غیرایرانی در اختیار موسسه قرار می‌دهد.
2- سازمان، شرکت‌های خصوصی جذب دانشجوی غیرایرانی غیربورسیه را برای کمک به جذب دانشجویان غیرایرانی ساماندهی خواهد کرد.
3- با محوریت جذب دانشجو و برای کمک به موسسه، وزارت در کشورهای با اولویت منافع ملی (آسیای میانه و خاورمیانه) نماینده علمی (سرپرست دانشجویی) اعزام خواهد کرد. در کشورهایی که نماینده علمی مستقر می‌باشد، این وظیفه جدید برعهده آنان قرار می‌گیرد.
ماده 12- مرجع تفسیر و رسیدگی به هرگونه ابهام احتمالی در خصوص مفاد این آئین‌نامه و یا رسیدگی به موارد غیر قابل پیش‌بینی، معاون وزیر و رئیس سازمان خواهد بود.
این آیین‌نامه در 12 ماده و 7 تبصره در تاریخ 94/6/24 به تایید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری رسیده و لازم الاجرا می‌باشد.
